TAKRIF PEMUAT
Satu pemuat mengandungi lapisan bahan
penebat yang terapit di antara dua plat logam.
Medan elektrik di dalam pemuat mempunyai banyak kesamaan dengan medan
magnet. Nilai kemuatan pemuat ialah
ukuran jumlah cas elektrik yang boleh distor di dalam peranti. Kemuatan boleh dikira daripada pengetahuan
mengenai matra pemuat dan kebertelusan bahan penebat. Pemuat menggunakan unit Farad (F).
Pemuat ialah komponen yang menyimpan cas elektrik. Pada asasnya, pemuat terdiri daripada dua
plat logam atau 2 pengalir yang selari dan dipisahkan oleh penebat yang
dipanggil dielektrik. Dielektrik ini boleh terdiri daripada udara,
kertas, mika, polister atau elektrolitik.
Nilai kemuatan bergantung kepada nilai
pemalar dielektrik, luas permukaan plat dan jarak di antara kedua-dua plat.
|
Di mana,
C =
Kemuatan
Î
= Pemalar dielektrik
A =
Luas
d =
Jarak kedua-dua plat
2.9
JENIS-JENIS PEMUAT
Pemuat boleh dibahagikan kepada dua
kumpulan iaitu pemuat tetap dan pemuat boleh ubah.
2.9.1
Pemuat Tetap
Pemuat
tetap ialah pemuat yang mempunyai nilai kemuatan yang tetap. Pemuat tetap terbahagi kepada dua jenis iaitu
berkutub dan tidak berkutub. Pemuat
berkutub hanya sesuai untuk litar arus terus.
Kekutuban pemuat perlu disambung dengan betul bagi mengelakkan pemuat
daripada rosak atau meletup. Jenis-jenis
bagi pemuat tetap ialah pemuat udara, pemuat kertas, pemuat mika, pemuat
seramik atau pemuat elektrolitik.
Apabila
memilih pemuat, faktor yang perlu diambil kira ialah nilai kemuatan, had terima, voltan kerja dan bocoran.
1) Nilai kemuatan boleh dibaca dengan
menggunakan kod bercetak atau kod warna.
2) Had terima ialah nilai kelegaan bagi nilai
sebenar sesuatu pemuat. Pemuat biasanya
mempunyai had terima sebanyak lebih kurang 10%.
3) Voltan kerja merupakan voltan AT dan voltan AU (puncak) yang boleh dikenakan
sebelum penebatan dielektrik pecah.
Voltan kerja biasanya ditandakan pada pemuat dengan huruf WV.(Jika voltan kerja bagi sebuah
pemuat dilampaui, maka penebatan dielektrik akan pecah dan plat pemuat akan
dilitarpintaskan. Apabila menggunakan
pemuat hendaklah pastikan bahawa voltan kerja pemuat lebih tinggi daripada
voltan maksimum di dalam litar.
4) Bocoran ialah kehilangan cas yang sedikit
yang sepatutnya tidak berlaku dalam penebatan dielektrik pada pemuat.
2.9.2
Pemuat Boleh ubah
Simbol
bagi pemuat boleh ubah
Pemuat boleh ubah
mempunyai nilai kemuatan yang boleh diubah mengikut keperluan litar. Kemuatan
bagi sesebuah pemuat boleh ubah boleh diubah sama ada dengan melaraskan luas
permukaan plat yang berkesan atau jarak antara plat.
Berikut merupakan contoh-contoh pemuat
boleh ubah serta cara mengubah kemuatannya:
a) Perapi atau Praset.
Bagi kemuatan perapi seramik,
ia diubah dengan melaraskan aci bagi mengubah luas permukaan di antara
plat. Dielektrik yang digunakan sebagai
penebat ialah seramik yang diletakkan di antara plat. Manakala, untuk pemuat perapi mika,
kemuatannya diubah dengan melaraskan skru bagi mengawal jarak di antara
plat. Plat pemuat dipisahkan oleh
dielektrik mika. Kedua-dua jenis pemuat
ini dinamakan pemuat perapi kerana ia digunakan bagi merapi litar (Pelarasan
yang kecil) supaya mempunyai jumlah kemuatan yang tepat. Kemuatan maksimum pemuat perapi ialah 100pF.
b) Pemuat berputar
Kemuatan pemuat diubah dengan melaraskan
aci bagi mengubah luas permukaan berkesan di antara tindihan plat pegun
dipisahkan oleh dielektrik udara. Pemuat
berputar yang lebih kecil biasanya menggunakan dielektrik saput plastik nipis
di antara plat. Nilai maksimum untuk
pemuat berputar ialah 500pF. Ia
digunakan dalam litar talaan radio.
2.10
FAKTOR-FAKTOR YANG MEMPENGARUHI KEMUATAN
Kemuatan adalah bergantung kepada :
1)
Jarak
antara plat.
Untuk menghasilkan satu nilai kemuatan yang lebih
tinggi, ukuran jarak di antara kedua-dua plat hendaklah diperbesarkan. Kemuatan
di antara plat berkadar songsang dengan jarak di antara keduanya.
2)
Luas
permukaan plat.
Kedua-dua permukaan plat hendaklah diperluaskan untuk
mendapatkan nilai kemuatan yang tinggi. Kemuatan di antara dua plat berkadar
terus dengan luasnya.
C a A
3) Bahan dielektrik yang digunakan.
Kemuatan bergantung kepada bahan dielektrik yang
digunakan iaitu ketelusan di antara
dua plat.
4)
Ketebalan
dielektrik.
Fifi barai
ReplyDeleteLee myanmmAr
ReplyDelete